Վերլուծություն

«Երբ անարդարությունը հասնում է որոշակի մակարդակի, նույնիսկ զինվորներն ու ոստիկաններն են հրաժարվում ենթարկվել, ինչպես վկայում են Ֆրանսիական, Ռուսական, Չինական, Հնդկա-չինական և այլ հեղափոխությունները... Այն պահից, երբ պետությունը, դառնալով չափազանց ուժեղ, չափազանց թույլ կամ չափազանց վատ կառավարվող, դադարում է իր քաղաքացիների մեջ արդար կառավարվելու հավատ ներշնչել, նրանք իրավունք ունեն փոփոխություն պահանջելու՝ խաղաղ ճանապարհով, եթե դրա համար կա համապատասխան գործիքակազմ, կամ ուժի միջոցով։ Ամեն տասը հոգու մեջ կգտնվի մի անմիտ, որն այս տողերից կեզրակացնի, թե ես հեղափոխություն եմ քարոզում՝ ճիշտ այնպես, ինչպես որոշ մարդիկ պնդում էին, որ ես խրախուսում էի քաղաքական սպանություններ։ Ուստի արժի կրկնել. «Ես դեմ եմ բռնությանը։ Եվ հենց այն կանխելու նպատակով է, որ ուսումնասիրում եմ այն պայմանները, որոնցում սովորաբար հասունանում է բռնությունը»։ Պիեռ Էլիոթ Թրյուդո

Երբ դիտարկում ենք աշխարհում գոյություն ունեցող տարբեր սփյուռքերը, չպետք է մոռանանք հետեւյալ երեք կետերի մասին։

Կրթության մեջ գերազանցության հասնելու համար կարեւոր է հստակ ձեւակեր- պել ցանկալի արդյունքները։ Օրինակ՝ Հարավային Կորեայում դպրոցական- ներն ուսանում են ամբողջ օրը, քանի որ դպրոցական կրթական համակարգի նպատակն է երաշխավորել մուտք լավագույն համալսարաններ։ Իսկ, օրինակ, Ֆինլանդիայում երեխաները կատարում են նվազագույն տնային աշխատանք, քանի որ նպատակը ոչ միայն խելացի երեխա կրթելն է, այլեւ հոգեբանորեն եւ սոցիալապես հավասարակշռված անհատ ձեւավորելը։ Սինգապուրում կրթությունը դիտարկում են որպես էկոհամակարգ, ինչը նշանակում է, որ դպրոցները, համալսարանները եւ աշխատաշուկան փոխկապակցված են։

Վերջին հիսուն տարիների ընթացքում աշխարհի բնակչությունն ավելի քան կրկնապատկվել է՝ 1970 թ. 3.7 միլիարդից 2020թ. հասնելով 7.8 միլիարդի, իսկ մինչեւ 2100թ. այն ամենայն հավանականությամբ կհասնի 11 միլիարդի1։ Աշխարհում մարդկանց աճող թվաքանակը գլոբալ տաքացման հիմնական պատճառներից մեկն է։ Այս տեսանկյունից դժվար է պնդել, որ աշխարհում ավելի շատ մարդու կարիք կա։

Հարաճում նշանակում է, որ եթե Հայաստանի բնակչության մեկ շնչի հաշվով ՀՆԱ-ն տարեկան աճի մոտ 10% -ով, ապա այն 2020 թ.-ի 4,000 ԱՄՆ դոլարից կբարձրանա ավելի քան 20,000 ԱՄՆ դոլարի 2041 թ.-ին: ՀՆԱ-ի եւ բնակչության աճի տարբեր սցենարների համար տե՛ս ստորեւ բերված աղյուսակներ 1 եւ 2:

Մենք պետք է տարբերակենք ինքնիշխանության երկու տեսակ՝ ներքին եւ արտաքին։ Ներքին հարցերում Կատարի Էմիրն ավելի մեծ իրավասություններ (կամ ինքնիշխանություն) ունի, քան Միացյալ Նահանգների նախագահը՝ այն պարզ պատճառով, որ ամերիկյան հասարակությունը խիստ սահմաններ է դրել «մի մարդու՝ մյուս մարդուն ղեկավարելու իրավունքի վրա»։

Ըստ սահմանման՝ ռազմավարությունը եւ տեսլականը երկարաժամկետ հասկացություններ են։ Մարդիկ, բիզնեսները եւ կազմակերպությունները հաճախ մշակում են ռազմավարություններ, իսկ երկիրը կամ ազգը կարո՞ղ է արդյոք ունենալ տեսլական կամ ռազմավարություն։ Արդյո՞ք Ֆրանսիայի, Կանադայի կամ Մեծ Բրիտանիայի նման երկրներն ունեն ռազմավարություն եւ, եթե՝ այո, ապա որտե՞ղ է այն արտացոլված։

«Իրական հաջողակ բիզնեսը պետք է կայուն «խրամատ» ունենա։ Կապիտալիզմի դինամիկան երաշխավորում է, որ մրցակիցները շարունակաբար հարձակվելու են որեւէ բիզնես «ամրոցի» վրա, որը բարձր եկամտաբերություն ունի։ Ուստի, կայուն հաջողության համար անհրաժեշտ է ազդեցիկ պատնեշ (խրամատ), ինչպիսին է օրինակ ցածրարժեք կամ հզոր ապրանքանիշը։ Բիզնեսի պատմության մեջ շատ են եղել ընկերություններ, որոնց պատնեշները մտացածին էին եւ շատ արագ քանդվել են։

Ընթերցանության ժամանակ՝ 7 րոպե Սա փողի, պարտքի, գնաճի եւ հարստության պահպանության մասին երեք մասից բաղկացած մեր զեկույցի երկրորդ մասն է։ Առաջին մասում մենք պնդում էինք, որ չպետք է չափազանց մեծ ուշադրություն դարձնենք փողի առաջարկի (եւ փողի թողարկման) վիճակագրության վրա: Ինչպես ներկայացված է Գծապատկեր 1-ում՝ փողի առաջարկի եւ գնաճի միջեւ կապը խզվել էր շատ վաղուց:

Աշխարհում բազմաթիվ մարդիկ այսօր մտահոգված են իրենց ողջ կյանքի խնայողություններով։ Վերջերս ընկերներիցս մեկն ինձ հարցրեց. «Կնոջս հայրը 100 միլիոն դոլար կանխիկ գումար է մեզ ժառանգել: Գիտես, որ ես եւ կինս լավ ապրուստ ենք վաստակում եւ իրականում չունենք այդ գումարի կարիքը. որոշել ենք ողջ ժառանգությունը թողնել մեր երեխաներին։ Որտե՞ղ կարելի է ներդնել այդ 100 մլն դոլարն առաջիկա 30 տարիների համար, որպեսզի գնաճի, արժույթի արժեզրկման եւ նույնիսկ դեֆոլտի պայմաններում դրա գնողունակությունը չընկնի։